Mới đây trong tháng 12/2012, Sở Khoa học- Công nghệ đã phối hợp tổ chức hội nghị tập huấn hàng rào kỹ thuật trong thương mại cho doanh nghiệp Bình Thuận. Qua đây mới thấy, vấn đề này càng trở nên quan ngại khi liên quan đến phần lớn hàng hóa xuất khẩu của địa phương trong thời điểm kinh tế gặp nhiều khó khăn…
Liên quan hàng rào kỹ thuật trong thương mại, ông Võ Minh Quang- Phó phòng Quản lý thương mại (Sở Công thương) dẫn nguồn VASEP cho biết: Trong tháng 10 vừa qua, Việt Nam có 25 lô thủy sản bị cảnh báo chất lượng tại 3 thị trường tiêu thụ chính là Nhật Bản, EU và Mỹ. Ngoài ra từ tháng 9/2012, Canada cũng thông báo sẽ bắt đầu thực hiện kiểm soát dư lượng chất Nitroamidazonl (chất kháng sinh trị ký sinh trùng) đối với hàng thủy sản của Việt Nam… Nói để biết rằng, hải sản là một trong ba nhóm hàng xuất khẩu chủ lực nhất của Bình Thuận, chiếm khoảng 40% trong tổng kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh. Tính cả năm 2012, nhóm hàng hải sản ước thực hiện đạt 87,88 triệu USD và vượt 2,19% so chỉ tiêu kế hoạch. Đây cũng là nhóm hàng mà Bình Thuận rất kỳ vọng trong năm mới 2013 khi đề ra chỉ tiêu phấn đấu xuất khẩu đem về cho địa phương 95 triệu USD, tức tăng hơn 10% so kế hoạch năm 2012.
Về vấn đề này, lãnh đạo Công ty CP Xuất nhập khẩu Bình Thuận (Thaimex) đã chia sẻ một số kinh nghiệm để doanh nghiệp có thể vượt qua hàng rào kỹ thuật trong thương mại. Theo công ty này, trước tiên doanh nghiệp phải tìm hiểu và nghiên cứu các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường các nước nhập khẩu. Vì đây là việc làm hết sức quan trọng nhằm kiểm tra lại các điều kiện sản xuất, chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp có đáp ứng hay không. Qua đó kịp thời đưa ra giải pháp cải tiến, định hướng chất lượng sản phẩm phù hợp với các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật của nước nhập khẩu. Điều đó cần cụ thể hóa bằng sự quan tâm đầu tư, nâng cao chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế như thực hiện theo ISO 9001: 2008, HACCP… Đồng thời, cơ sở sản xuất cũng phải đạt code EU và đáp ứng được yêu cầu các thị trường tiềm năng: Nhật Bản, Mỹ, Canada, Hàn Quốc, Trung Quốc, các nước ASEAN…
Với sản phẩm lợi thế của Bình Thuận là thanh long thuộc nhóm hàng nông sản xuất khẩu, thời gian qua cũng đã có cảnh báo về nhiễm dư lượng thuốc trừ sâu. Cụ thể từ tháng 3/2009 đến nay, thị trường Đài Loan ngưng nhập khẩu trái thanh long Việt Nam do chưa có biện pháp kiểm soát hữu hiệu để ngăn chặn việc lây nhiễm ruồi đục quả. Còn muốn xuất vào thị trường hai nước Đông Bắc Á là Nhật Bản và Hàn Quốc thì trái thanh long buộc phải xử lý nhiệt. Hoặc với thị trường Hoa Kỳ, Chi Lê cần có mã số vườn trồng, mã số nhà đóng gói và sản phẩm phải được chiếu xạ trước khi xuất khẩu…
Tại địa phương, DNTN Rau quả Bình Thuận là một trong những đơn vị dẫn đầu trong xuất khẩu thanh long cũng lo ngại về rào cản kỹ thuật thương mại. Bởi theo xu hướng sắp tới, tất cả các nước sẽ đưa việc nhập khẩu rau quả tươi vào vòng kiểm soát như nguồn gốc xuất xứ, chất lượng sản phẩm, an toàn vệ sinh thực phẩm… Do vậy muốn xuất thành công, các doanh nghiệp luôn đảm bảo uy tín với khách hàng, khắc phục kịp thời các yêu cầu liên quan về hàng rào kỹ thuật. Nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp cũng cần thường xuyên trao đổi với hộ nông dân bán thanh long để nắm rõ thời gian cách ly thuốc BVTV và lấy mẫu gởi kiểm tra định kỳ.
Thực tế, hàng rào kỹ thuật trong thương mại luôn là mối quan tâm, lo ngại thường trực đối với hầu hết doanh nghiệp tham gia xuất khẩu hàng hóa ở Bình Thuận. Tuy nhiên, bản thân doanh nghiệp hành động một cách riêng lẻ thì khó có thể vượt qua các hàng rào kỹ thuật để giữ vững thị trường tiêu thụ. Vì hiện nay, số đông doanh nghiệp của địa phương chủ yếu có quy mô nhỏ và vừa, dẫn đến khả năng phòng vệ rất kém trước tác động của yếu tố rào cản. Thế nên việc hỗ trợ, định hướng của cơ quan chức năng cho doanh nghiệp về triển khai thực hiện các hệ thống quản lý chất lượng, đào tạo nguồn nhân lực, cảnh báo kịp thời thay đổi chính sách ở các thị trường…là hết sức cần thiết. (còn tiếp)
