Phó Tổng Giám đốc WTO Angela Ellard đã thảo luận về các ưu tiên đàm phán của các thành viên WTO trước Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 13 (MC13), diễn ra tại Abu Dhabi vào tháng sau, và các lĩnh vực cải cách WTO mà các thành viên đang xem xét trong một hội thảo về WTO do Hiệp hội Thương mại Quốc tế Washington tổ chức ngày 17 tháng 1.
Bà Ellard cho biết một trong những ưu tiên chính của MC13 là xây dựng dựa trên các thành tựu của Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12 (MC12) hồi tháng 6 năm 2022 bằng cách hoàn tất làn sóng đàm phán thứ hai về trợ cấp nghề cá và đảm bảo Hiệp định về Trợ cấp Nghề cá có hiệu lực. Bà lưu ý rằng trong tháng còn lại trước MC13, các thành viên WTO sẽ tiến hành các cuộc đàm phán chuyên sâu về các điều khoản nhằm hạn chế trợ cấp góp phần vào tình trạng đánh bắt quá mức. Bà cũng cho biết 55 thành viên đã nộp văn kiện phê chuẩn Hiệp định về Trợ cấp Nghề cá, chiếm một nửa số lượng cần thiết để Hiệp định có hiệu lực, và nhiều thành viên khác đang trong quá trình thực hiện.
Bà Ellard cho biết các ưu tiên đàm phán khác bao gồm cải cách cơ chế giải quyết tranh chấp và gia hạn lệnh tạm hoãn áp thuế hải quan đối với các giao dịch điện tử, điều sẽ hết hiệu lực nếu các thành viên không gia hạn tại MC13. Ngoài ra, các thành viên đang cân nhắc việc mở rộng Quyết định TRIPS về vaccine COVID-19, được thông qua tại MC12, sang các sản phẩm chẩn đoán và điều trị COVID-19. Bà bổ sung rằng các cuộc đàm phán về nông nghiệp vẫn tiếp tục, với nhiều thành viên nhấn mạnh tầm quan trọng của an ninh lương thực. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn gặp khó khăn khi các thành viên có quan điểm khác nhau về các vấn đề như kho dự trữ lương thực cho mục đích an ninh lương thực, hỗ trợ trong nước và tiếp cận thị trường.
Bà Ellard giải thích rằng các cuộc đàm phán có nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào chủ đề và mức độ trưởng thành của các vấn đề được thảo luận. Bà nhấn mạnh vai trò của các cuộc họp thường kỳ của Hội đồng Chung và các ủy ban, cũng như các cuộc họp nhóm và các buổi họp không chính thức trong việc xây dựng lòng tin giữa các thành viên. “Mục tiêu là làm cho quá trình Geneva thành công nhất có thể và để các đại sứ trình các văn bản cuối cùng cho các bộ trưởng tại MC13,” bà nói.
Về cải cách WTO, bà Ellard cho biết tất cả các thành viên đều đồng ý rằng WTO cần được cải cách, nhưng quan điểm về những gì cần được cải thiện thì khác nhau. Bà phân loại các lĩnh vực cải cách thành ba nhóm chính:
1. Ðàm phán các quy tắc mới và sửa đổi các quy tắc hiện có.
2. Tăng cường chức năng thảo luận của tổ chức.
3. Cải thiện cách Ban Thư ký hỗ trợ các thành viên.
Bà lưu ý rằng nhiều thành viên quan tâm đến việc cải cách các quy định về trợ cấp, mặc dù các ưu tiên của họ khác nhau. Một số thành viên tập trung vào việc giải quyết sự can thiệp của nhà nước trong hỗ trợ các ngành công nghiệp, trong khi một số thành viên đang phát triển muốn có không gian chính sách để thúc đẩy công nghiệp hóa.
Về việc cải thiện chức năng thảo luận, bà Ellard giải thích rằng nhiều thành viên nhấn mạnh việc tăng cường minh bạch và cải thiện tuân thủ các yêu cầu thông báo. Ngoài ra, các quốc gia đang phát triển muốn cải cách trong lĩnh vực này đểtăng cường sự tham gia hiệu quả và ý nghĩa của các phái đoàn nhỏ và hạn chế về nguồn lực trong tất cả các cuộc thảo luận và quyết định.
Cuối cùng, bà Ellard nhấn mạnh các nỗ lực tăng cường chức năng thảo luận của WTO thông qua cải tiến thủ tục làm việc, như trong Hội đồng Thương mại Hàng hóa và các cơ quan phụ thuộc. Bà cho biết đã có 127 cải tiến được các thành viên thông qua tại Geneva. Bà cũng nhấn mạnh sự phát triển của các công cụ kỹ thuật số và cơ sở dữ liệu mới của Ban Thư ký nhằm cải thiện tính minh bạch và hỗ trợ các thành viên tham gia các hoạt động của tổ chức.
BT
