Các thành viên WTO tham gia cuộc họp của Ủy ban Quy tắc Xuất xứ vào ngày 29 tháng 4 đã xem xét các biện pháp nhằm cải thiện hoạt động của Ủy ban và sử dụng công cụ kỹ thuật số để tạo thuận lợi cho công việc của các đại biểu. Ủy ban cũng đã xem xét các thông báo và tài liệu do các thành viên nộp, các diễn biến về các quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với các quốc gia ít phát triển nhất (LDCs) và một cách tiếp cận mới có thể áp dụng để cải thiện tính minh bạch trong việc thông báo các quy tắc xuất xứ không ưu đãi.
Cải thiện hoạt động của Ủy ban và thực hiện các công cụ kỹ thuật số
Chủ tịch tạm thời của Ủy ban, ông Guna Seelan Balakrishnan từ Malaysia, cho biết các thành viên đã xem xét các biện pháp có thể được đưa ra để cải thiện hoạt động của Ủy ban và tạo thuận lợi cho công việc của các đại biểu trong năm ngoái. Tổng cộng đã có bảy biện pháp được đồng ý và đã được thực hiện, chẳng hạn như việc sử dụng lịch trình điện tử và lịch trình giải thích để tạo thuận lợi cho công việc.
Ban Thư ký đã cung cấp các cập nhật về tình trạng thực hiện các biện pháp này và đã trình bày các công cụ cho các thành viên.
Một số cải tiến bao gồm việc cải tiến trang web cổng thông tin về quy tắc xuất xứ trên trang web của WTO. Các tính năng mới bao gồm một hướng dẫn cho các đại biểu mới về công việc của Ủy ban, một trang dành riêng cho các sự kiện và các phiên chia sẻ kinh nghiệm, và một trang với các bài báo học thuật và nghiên cứu mô tả tác động của quy tắc xuất xứ đối với thương mại quốc tế. Mục tiêu là tạo cơ hội tương tác nhiều hơn với người dùng và cung cấp một trung tâm kiến thức về quy tắc xuất xứ.
Dự thảo Quyết định Minh bạch về Quy tắc Xuất xứ Không Ưu đãi
Chủ tịch tạm thời đã trình bày một đề xuất nhằm giải quyết bế tắc liên quan đến Dự thảo Quyết định Minh bạch về Quy tắc Xuất xứ Không Ưu đãi, trong đó đưa ra một mẫu mà các thành viên có thể sử dụng khi thông báo về các quy tắc xuất xứ mà họ áp dụng khi cấp quyền ưu đãi thuế đối với hàng hóa nhập khẩu. Dự thảo quyết định này đã có mặt trong chương trình nghị sự của Ủy ban từ năm 2019 và đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi, nhưng các thành viên vẫn chưa thể đạt được sự đồng thuận về sáng kiến này.
Chủ tịch tạm thời đề xuất một cách tiếp cận mới với một dự thảo quyết định ngắn gọn và đơn giản hơn, khẳng định lại cam kết của các thành viên đối với tính minh bạch và việc cập nhật thông báo. Quyết định này sẽ tham chiếu vào một phụ lục chứa mẫu có thể được sử dụng một cách tự nguyện. Chủ tịch cho biết ông sẽ gửi một thông báo với tất cả các chi tiết bằng văn bản để các thành viên có thời gian xem xét và tham khảo ý kiến về đề xuất này, với một cuộc họp không chính thức sẽ được tổ chức sau đó để thảo luận về vấn đề này.
Mười thành viên đã phát biểu về vấn đề này. Chủ tịch tạm thời cho biết ông sẽ tiếp tục thông báo bằng văn bản trong những ngày tới với các chi tiết về cách tiếp cận mới mà ông đề xuất.
Báo cáo của Ủy ban về Quy tắc Xuất xứ Ưu đãi đối với các quốc gia LDC
Chủ tịch tạm thời đã mời các thành viên đưa ra ý kiến về báo cáo của Ủy ban Quy tắc Xuất xứ gửi Hội đồng Chung về các quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với các quốc gia LDC, báo cáo này đã được phát hành vào ngày 24 tháng 11 năm 2023 (G/RO/99).
Mười bốn thành viên đã phát biểu về báo cáo này. Một số đã chỉ ra và tán thành kết luận của báo cáo rằng Ủy ban cần tiếp tục công việc của mình để đảm bảo các quy tắc xuất xứ ưu đãi áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia LDC là minh bạch và đơn giản, đồng thời giúp tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thị trường, phù hợp với Quyết định về Các Biện pháp Ưu đãi đối với Các Quốc gia Ít Phát triển Nhất và các Quyết định của Bộ trưởng tại Bali và Nairobi.
Một số khác đã chỉ ra và tán thành kết luận của báo cáo rằng, do sự khác biệt quan điểm giữa các thành viên về việc thực hiện các Quyết định Bali và Nairobi và các thực tiễn tốt nhất trong vấn đề này, cần tiếp tục các cuộc thảo luận có liên quan trong Ủy ban và tăng cường tham vấn song phương nhằm tạo thuận lợi cho việc sử dụng các thỏa thuận thương mại ưu đãi đối với các quốc gia LDC.
Nhóm LDC của WTO đã trình bày chương trình công việc cho năm 2024-25, tập trung vào việc thảo luận các thực tiễn tốt nhất trong Ủy ban. Nhóm cũng đề xuất tổ chức một cuộc họp giữa kỳ vào mùa xuân năm 2025 để làm sâu sắc thêm cuộc thảo luận về các thực tiễn tốt nhất và tỷ lệ sử dụng cũng như tổng kết các phát triển và thành tựu.
Diễn biến gần đây về các quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với các quốc gia LDC
Liên minh Châu Âu đã trình bày về cách thức mà họ đáp ứng các mục tiêu của Quyết định Nairobi về quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với các quốc gia LDC thông qua Chương trình Hệ thống Ưu đãi Chung (GSP) của EU. Liên minh Châu Âu lưu ý rằng hầu hết các hàng hóa xuất khẩu từ các quốc gia LDC đều nhận được quyền tiếp cận thị trường miễn thuế trong khuôn khổ này, với hơn 91% các mặt hàng đủ điều kiện nhận ưu đãi thương mại. Quần áo và giày dép chiếm 83% trong số các hàng hóa nhập khẩu theo ưu đãi thương mại của LDC.
Hoa Kỳ cũng đã trình bày về việc sử dụng các ưu đãi trong năm chương trình thương mại ưu đãi của mình. Hoa Kỳ lưu ý rằng các ưu đãi thương mại không phải lúc nào cũng được sử dụng, ngay cả đối với các mặt hàng có thể dễ dàng xác định nguồn gốc. Ví dụ, các ưu đãi dưới Chương trình Tăng trưởng và Cơ hội Châu Phi chỉ được sử dụng cho 72,7% các mặt hàng nhập khẩu theo giá trị từ các quốc gia hưởng lợi.
Thông báo về các quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với các quốc gia LDC và dữ liệu nhập khẩu ưu đãi
Ban Thư ký WTO đã báo cáo về việc các thành viên sử dụng mẫu thông báo quy tắc xuất xứ ưu đãi đã được thống nhất, đây là một sáng kiến đã được Hội nghị Bộ trưởng tại Hội nghị Bali năm 2013 thông qua nhằm nâng cao tính minh bạch và thúc đẩy sự hiểu biết tốt hơn về các quy tắc xuất xứ áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia LDC.
Tính đến nay, đã có 21 thông báo từ các thành viên liên quan đến quy tắc xuất xứ ưu đãi của họ, trong khi có ba thông báo vẫn chưa được hoàn thiện. Mười hai thành viên đã thông báo về các mức thuế của họ trong các thỏa thuận thương mại ưu đãi, trong khi còn lại 12 thông báo vẫn chưa được hoàn thành.
Canada đã thông báo về những thay đổi trong Chương trình Thuế cho các Quốc gia Ít Phát triển Nhất (LDCT), có hiệu lực từ năm sau. Các thay đổi này bao gồm việc cho phép các quốc gia LDC được gia hạn thêm ba năm để duy trì đầy đủ các lợi ích thuế trong chương trình sau khi thay đổi chính thức tình trạng LDC của họ. Điều này phù hợp với Quyết định của Hội đồng Chung WTO vào tháng 10 năm 2023 về việc gia hạn các ưu đãi đơn phương đối với các quốc gia LDC sắp thoát khỏi danh sách này. Canada cũng đã báo cáo về các cải cách nhằm đơn giản hóa hơn nữa các quy tắc xuất xứ được sử dụng để cung cấp ưu đãi cho các sản phẩm có xuất xứ từ LDCs, bao gồm đối với các sản phẩm dệt may.
Thảo luận về các tài liệu do các thành viên nộp
Nhóm LDC đã trình bày một tài liệu phân tích tỷ lệ sử dụng ưu đãi của Vương quốc Anh trong Chương trình Thương mại Các Quốc gia Đang Phát triển (G/RO/W/228), có hiệu lực từ tháng 6 năm 2023, thay thế hệ thống quy tắc xuất xứ của Liên minh Châu Âu trước đó.
Phát biểu thay mặt Nhóm LDC, Togo cho biết việc xem xét hệ thống của Vương quốc Anh là một bài tập hữu ích và chỉ ra tỷ lệ sử dụng ưu đãi cao của các quốc gia LDC xuất khẩu, mặc dù nhận thấy mức độ nhận thức thấp về hệ thống mới này trong các doanh nghiệp của LDC.
Vương quốc Anh cảm ơn Nhóm LDC vì phân tích sâu sắc trong báo cáo của họ và cho biết sẽ trả lời và đưa ra ý kiến chi tiết tại cuộc họp Ủy ban tiếp theo.
Nhóm LDC cũng trình bày một tài liệu có tiêu đề “Hướng tới các Quy tắc Xuất xứ Đơn giản và Minh bạch cho các Quốc gia LDC: Sự hội tụ về các Tiêu chí Quy tắc Xuất xứ của Các Sản phẩm Xuất khẩu Chính từ các Quốc gia LDC dưới DFQF – Đề xuất của Nhóm LDC” (G/RO/W/229). Trong tài liệu này, Nhóm cho rằng rất quan trọng để bắt đầu một cuộc đối thoại về các cải cách tiềm năng đối với các quy tắc xuất xứ của LDC, nhằm thúc đẩy thảo luận về các thực tiễn tốt nhất và khuyến khích sự hội tụ hướng tới các quy tắc xuất xứ đơn giản và minh bạch. Nhóm LDC cũng trình bày chương trình công việc đã được cập nhật cho năm 2024-25 với danh sách các vấn đề mà các quốc gia LDC dự kiến sẽ trình bày tại các cuộc họp Ủy ban trong tương lai, với mục tiêu báo cáo kết quả tại Hội nghị Bộ trưởng tiếp theo.
Phát biểu thay mặt Nhóm LDC, Senegal hoan nghênh thực tế là một số thành viên cấp ưu đãi đã thực hiện các cải cách quy tắc xuất xứ trong các chương trình GSP và các thỏa thuận thương mại tự do của họ, giúp các quốc gia LDC dễ dàng tiếp cận thị trường của họ. Chín phái đoàn đã phát biểu về tài liệu của Nhóm LDC.
Cuộc họp tiếp theo của Ủy ban
Các cuộc họp chính thức của Ủy ban sẽ được tổ chức vào ngày 21 tháng 11 năm 2024 và 22 tháng 5 năm 2025.
Bối cảnh
Quy tắc xuất xứ là các tiêu chí cần thiết để xác định nguồn gốc quốc gia của sản phẩm. Quy tắc xuất xứ quan trọng trong việc áp dụng thuế nhập khẩu cũng như các công cụ chính sách thương mại như thuế chống bán phá giá và biện pháp bảo vệ, đánh dấu nguồn gốc và biện pháp bảo vệ.
Có sự khác biệt lớn trong cách thức các quốc gia thực hiện quy tắc xuất xứ. Hiệp định về Quy tắc Xuất xứ của WTO nhằm mục tiêu hài hòa hóa lâu dài các quy tắc xuất xứ, ngoài các quy tắc xuất xứ áp dụng cho việc cấp ưu đãi thuế, và đảm bảo rằng các quy tắc này không tạo ra các trở ngại không cần thiết đối với thương mại.
BT
