Mặc dù mang lại nhiều lợi ích giúp hoạt động của nhiều ngành nghề lĩnh vực phát triển nhanh chóng hơn, song công nghệ cũng có những mặt tiêu cực cần hạn chế.
Cũng như hầu hết các ngành, nghề khác, công nghệ đã và đang ảnh hưởng tới sự phát triển nói chung của ngành du lịch. Bên cạnh những lợi ích, những đặc điểm tích cực, công nghệ cũng mang đến những tiêu cực cho ngành du lịch
Ảnh hưởng Tích cực
Việc phát triển của công nghệ đã đóng góp đáng kể trong việc cải thiện trải nghiệm của khách hàng, đặc biệt là với các dịch vụ đặt trực tuyến. Công nghệ cho phép khách hàng đặt vé máy bay, khách sạn, tour du lịch chỉ trong vài cú nhấp chuột qua các nền tảng như Booking.com, Agoda, hoặc ứng dụng của các hãng hàng không. Theo số liệu nghiên cứu của Statista năm 2023 thì 80% khách du lịch toàn cầu sử dụng điện thoại thông minh để lập kế hoạch và đặt dịch vụ du lịch. Dữ liệu lớn (Big Data) giúp các công ty phân tích sở thích của khách hàng, từ đó gợi ý các dịch vụ phù hợp hơn. Netflix-style recommendations trên các nền tảng du lịch như Airbnb và Tripadvisor.
Công nghệ phát triển cũng khiến việc quảng bá sản phẩm trở nên dễ dàng hơn, sản phẩm đến được với khách hàng hiệu quả hơn. Instagram, Facebook, và TikTok đã trở thành các kênh quảng bá mạnh mẽ. Một điểm đến đẹp mắt có thể thu hút hàng triệu lượt khách chỉ nhờ một bức ảnh hoặc video viral. Bali (Indonesia) đã tăng trưởng 40% lượng khách quốc tế nhờ các chiến dịch truyền thông trên Instagram. Công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) cho phép du khách tham quan thử các điểm đến trước khi đặt tour.
Công nghệ cũng đóng góp vào việc tối ưu hóa vận hành bởi nó giúp hoạt động quản lý hiệu quả hơn. Công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) và IoT giúp các khách sạn tối ưu hóa việc quản lý phòng, dự đoán nhu cầu và giảm chi phí vận hành. Marriott sử dụng AI để phân tích dữ liệu đặt phòng, tối ưu hóa giá và nâng cao tỷ lệ lấp đầy phòng. Ngoài ra công nghệ cũng khiến việc thanh toán dễ hơn, hạn chế việc phải mua bán trực tiếp, tiết kiệm được rất nhiều thời gian. Sự phổ biến của các cổng thanh toán điện tử (PayPal, Alipay, MoMo) giúp giảm rào cản ngôn ngữ và tiền tệ trong các giao dịch.
Ảnh hưởng Tiêu cực
Đầu tiên phải kế đến đó là tác động đến môi trường và cộng đồng. Công nghệ quảng bá hiệu quả dẫn đến hiện tượng quá tải tại một số điểm đến nổi tiếng, gây áp lực lớn lên tài nguyên tự nhiên và hạ tầng. Venice (Italy) đón hơn 25 triệu du khách mỗi năm, gây ô nhiễm và làm tăng giá cả sinh hoạt, ảnh hưởng tiêu cực đến người dân địa phương. Sự phát triển du lịch công nghệ cao đôi khi khiến các giá trị văn hóa truyền thống bị thương mại hóa hoặc mai một.
Lệ thuộc vào nền tảng công nghệ, nhiều công ty du lịch truyền thống gặp khó khăn khi các nền tảng trực tuyến như Expedia hay Google Travel chiếm ưu thế, kiểm soát giá cả và kênh phân phối. Các đại lý du lịch nhỏ lẻ giảm thị phần mạnh vì không thể cạnh tranh với các nền tảng trực tuyến.
Vấn đề bảo mật và quyền riêng tư cũng là mặt tiêu cực hiện nay của công nghệ. Khách hàng khi đặt dịch vụ trực tuyến phải cung cấp thông tin cá nhân và tài chính, dễ bị lạm dụng, rò rỉ thông tin hoặc tấn công mạng. Hệ thống của British Airways từng bị hack năm 2018, lộ thông tin của hơn 500.000 khách hàng.
Điều trầm trọng nhất của sự phát triển công nghệ đó là việc mất tương tác cá nhân. Sự phụ thuộc vào công nghệ đôi khi khiến khách du lịch bỏ qua những trải nghiệm thực tế tại điểm đến, như gặp gỡ người dân địa phương hoặc tự khám phá. Khách hàng tập trung nhiều vào việc chụp ảnh, post hình, video hơn là dành thời gian trải nghiệm vẻ đẹp của điểm đến và dành thời gian cho người thân. Thực tế là rất nhiều du khách quá tập trung vào việc chụp ảnh và chia sẻ lên mạng xã hội, thay vì tận hưởng thực sự chuyến đi.
Công nghệ đã cách mạng hóa ngành du lịch, mang lại nhiều lợi ích lớn nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Để phát triển bền vững, ngành du lịch cần tận dụng các công nghệ tiên tiến một cách hợp lý, kết hợp với các chiến lược bảo vệ môi trường, văn hóa và cộng đồng địa phương.
NLH
