Vào cuối tháng 3/2013, quyền Đại diện Thương mại Mỹ khi đó là Demetrios Marantis đã tuyên bố Mỹ vẫn để ngỏ khả năng Trung Quốc tham gia TPP.
Phát biểu tại cuộc họp báo hôm 20/3 để giới thiệu chương trình nghị sự thương mại của Mỹ năm 2013, Marantis nói việc Bắc Kinh có tham gia tiến trình đàm phán về TPP hay không là tùy thuộc vào Trung Quốc và vào việc liệu nước này có thuyết phục được 11 nước đang đàm phán về TPP (tại thời điểm đó Nhật Bản chưa tham gia) rằng Bắc Kinh có thể tuân thủ các yêu cầu của hiệp định này.
Tiếp đó, vào tháng Năm, Thứ trưởng Thương mại Mỹ phụ trách thương mại quốc tế Francisco J. Sanchez khẳng định Mỹ hoan nghênh Trung Quốc tham gia TPP.
Sau khi Mỹ “bật đèn xanh,” phát biểu với báo giới hôm 30/5, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Shen Danyang nói: “Chúng tôi sẽ phân tích những thuận lợi, bất lợi và triển vọng tham gia TPP trên cơ sở nghiên cứu thận trọng và theo các nguyên tắc bình đẳng và cùng có lợi.”
Chỉ sau đó một ngày, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hong Lei khẳng định nước này cởi mở với tất cả các sáng kiến hợp tác có lợi cho hội nhập kinh tế khu vực và sự thịnh vượng chung trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có TPP và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Những phát biểu trên của các quan chức Trung Quốc cho thấy họ đã thay đổi quan điểm về TPP.
Theo các chuyên gia phân tích, trong những năm qua, vòng đàm phán Doha về tự do hóa thương mại toàn cầu đã liên tục rơi vào tình trạng bế tắc. Điều này đã buộc Mỹ phải thúc đẩy các hiệp định thương mại khu vực ngoài khuôn khổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Cùng với TPP, Mỹ đã khởi động các cuộc đàm phán về Hiệp định Đối tác Thương mại và Đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP) với Liên minh châu Âu (EU).
Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố Mỹ hy vọng sẽ tái định hình các quy tắc thương mại toàn cầu, đồng thời cải thiện các quy tắc và chuẩn mực thông qua việc thúc đẩy TPP và TTIP.
Trong bối cảnh đó, Trung Quốc phải xem xét lại chiến lược của mình. Nếu không, họ sẽ bị gạt ra bên lề các quy tắc thương mại toàn cầu. Càng tham gia đàm phán về TPP sớm bao nhiêu, Trung Quốc càng có ảnh hưởng lớn bấy nhiêu tới việc định hình các quy tắc thương mại mới. Do vậy, Bắc Kinh đã có quan điểm tích cực hơn đối với TPP.
Bên cạnh đó, ông Wu Jiahuang, Phó Chủ tịch Hội Nghiên cứu WTO Trung Quốc, cho biết trong lúc ban lãnh đạo mới của Trung Quốc đang tìm cách đẩy mạnh cải cách và mở cửa, TPP có thể sẽ là một bước đột phá đối với nước này.
Trong quá khứ, Trung Quốc đã có nhiều thành công trong việc thúc đẩy cải cách ở trong nước nhờ gia nhập WTO. Chẳng hạn, theo số liệu của Bộ Thương mại Trung Quốc, trong quá trình gia nhập WTO, nước này đã sửa đổi tổng cộng 2.300 văn bản luật và quy phạm pháp luật ở cấp trung ương và hơn 19.000 quy định ở cấp địa phương.
Ngoài ra, sự thay đổi quan điểm của Trung Quốc sau khi Nhật Bản quyết định tham gia đàm phán TPP là dấu hiệu cho thấy quyết tâm của nước này trong việc tranh giành ảnh hưởng ở châu Á với Tokyo cả về chính trị lẫn kinh tế.
